Aldi verkoopt kleedjes in België, Makro, Hema, Esprit, H & M jurkjes

We hebben het hier al eerder gemeld: “kleedje” (in de betekenis van dameskleedje enz.) is een AN woord, volgens Prisma woordenboek, en het is dus niet noodzakelijk het te vervangen door “jurk,” alleen maar omdat “jurk” het gebruikelijke woord is bij onze Noorderburen boven de Moerdijk.

Aldi en ook Lidl in België schrijven gewoon “kleedje” in hun reclamefolders, maar Makro en andere ketens in België, zoals Hema, Esprit en H & M, vinden het nodig “jurk” te gebruiken.

Waarom eigenlijk?

Waarom niet gewoon  het Zuidnederlandse woord “kleed” zetten in Belgische folders?  De grote meerderheid van nederlandstalige Belgen zegt of draagt immers een kleedje.

Waarom moeten nederlandstalige Belgen zo nodig “jurken” zeggen en dragen, als “kleed” een goed en juist AN woord is?

De klanten zullen die attentie voor het Zuid Nederlands (Belgisch Nederlands) op prijs stellen.

Bedankt Aldi en Lidl voor jullie steun aan het Zuid Nederlands!

http://aldi-bn.aldi.be/aldi_vanaf_zaterdag_26052012_48_564_6966_5.html

Column: Onze kritiek op Zuidnederlands taalbeleid bij VRT ten dele gehoord. N.a.v.de uitspraak van “dossier”

Al enige dagen horen we meer en meer VRT nieuwslezers die het woord “dossier” op z’n Belgisch uitspreken: in het Zuid Nederlands (Belgisch-Nederlands, Vlaams-Nederlands) rijmt “dossier” op “mier,” in Nederland gebruikt men de Franse uitspraak.

Toen ik enkele jaren geleden met mijn groep op facebook  voor het behoud van het Zuid Nederlands (Belgisch Nederlands) begon, was dat heel anders gesteld: alle VRT nieuwslezers gebruikten zonder uitzondering de Noordnederlandse uitspraak (o.i.v. de oude “boven-de-Moerdijk-is-het-beter” regel).  Het werd soms een beetje pijnlijk: geïnterviewde ministers, politici, hooggeplaatsten die hun taal verzorgden, gebruikten de uitspraak voor dossier die op “mier” rijmt, terwijl de VRT nieuwslezers het woord op z’n Noordnederlands uitspraken, waarbij het soms leek of ze de geïnterviewden corrigeerden.

De VRT taaldienst heeft dus nu een en ander veranderd (zie het nieuwe VRT taalcharter), en ettelijke punten van mijn kritiek aan het adres van het VRT taalbeleid, zoals die op deze blog in uitgebreide discussie met de VRT taaladviseur aan bod kwamen, zijn ondertussen “gehoord”.   Zo ging  men in de VRT taaldag van najaar 2011 in op de kritiek dat het uitspraakbeleid van de VRT verouderd is, vergeleken met dat van de BBC.  Mijn kritiek op het VRT taal- en uitspraakbeleid (o.a. dat Schotse accenten en andere regionale tongval bij de BBC wel mogen) en mijn kritiek op aspecten van het Van Dale taalbeleid waren in maart 2011 verschenen in het weekblad Knack online, die u hier kan lezen:

http://www.knack.be/opinie/vrije-tribunes/red-het-zuid-nederlands-bea-hanssen/opinie-1194981043695.htm

In enkele zinnen samengevat is mijn kritiek op het Nederlandse taalbeleid in België als volgt: het wegzuiveren van het Zuid Nederlands ten voordele van het Noord Nederlands is (altijd al) achterhaald.  Het is niet juist dat de norm van onze gemeenschappelijke Nederlandse standaardtaal al te dikwijls bepaald wordt door Noordnederlandse woordenschat en taalgebruiken. Laat Zuid- en Noord Nederlands gelijkwaardige varianten van onze standaardtaal zijn, zoals dat het geval is bij het Brits en Amerikaans Engels.  Devalueer het gros van het Zuid Nederlands niet tot “dialect” of “slechts spreektaal.” Of nog: sta echte Zuidnederlandse variatie binnen de standaardtaal toe (en beperk die variatie niet tot een relatief korte lijst van Belgisch-Nederlandse bureaucratische of culinaire woorden, zoals dat nu nog steeds het geval is).

Mijn Knack artikel kreeg ook een officiële reactie, van mevrouw Linde van den Bossche, algemeen secretaris van de Nederlandse Taalunie, gevestigd in Den Haag:

http://www.knack.be/opinie/vrije-tribunes/taalunie-discrimineert-geen-belgische-woorden/opinie-1194982129504.htm

Mevrouw Linde van den Bossche miste evenwel het punt van mijn kritiek in het Knack artikel. Daarin zeg ik niet, zoals zij suggereert, dat de Taalunie tegen “woorden die in België gehoord worden” zou discrimineren. Verder heb ik ook helemaal niets tegen het instituut van de  Taalunie dat zich zeer verdienstelijk maakt voor onze gemeenschappelijke taal in tal van acties en publiekswerkingen. Wel heb ik kritiek op aspecten van het taalbeleid dat in België in naam van de Taalunie gevoerd wordt, in zoverre dit Vlaamse taalbeleid acceptabele Zuidnederlandse woorden uit de gemeenschappelijke standaardtaal houdt en deze Zuidnederlandse woorden tot “dialect” of “spreektaal” devalueert.  De resultaten daarvan zijn te vinden in de respectievelijke uitgaven van ons gemeenschappelijk Van Dale woordenboek, waarin termen als “gewestelijk,” “dialect,” “spreektaal” al jaren talrijke Zuidnederlandse woorden “negatief” markeren, t.t.z. als zijnde géén standaardtaal.  Het bekendste voorbeeld: woorden als “plezant” en “geestig,” die ondertussen al grotendeels zijn afgeleerd en vervangen door het Noordnederlandse “leuk” dat door het taalbeleid in België wel als standaardwoord geaccepteerd en aanbevolen wordt.

Toch is het heuglijk nieuws te merken dat de  blog en het Knack artikel ondertussen enkele reële resultaten hebben opgeleverd. Daarvoor onze dank aan de VRT taaladviseur, met wie we op deze blog ook uitgebreid over deze onderwerpen discussieerden.

Dat betekent evenwel niet dat ik geloof dat alle problemen rond de vooringenomen behandeling van het Zuid Nederlands ondertussen zijn opgelost. Ik hoop bijvoorbeeld nog steeds dat de hoofdredacteur van Van Dale (die ook de VRT taaladviseur is) en de Belgische redactie van Van Dale een reeks acceptabele Zuidnederlandse woorden van hun stigmatisering als “slechts spreektaal” of “dialect” in ons gemeenschappelijk woordenboek zullen ontdoen.  Wanneer zullen ze een Zuidnederlands woord als “kleed” gewoon als synoniem beschouwen van het Noordnederlandse “jurk”? (om maar één van vele voorbeelden te noemen).  Wanneer zullen een krant als De Standaard of een weekblad als Knack het hebben over de kleedjes van, zeg maar, Lady Gaga? En nog steeds worden ettelijke andere correcte of acceptabele Zuidnederlandse woorden in kranten en VRT Nederlands vermeden. “Spreken,” bijvoorbeeld, dat meer en meer vervangen wordt door “praten.” “Kwaad,” bijvoorbeeld, dat door “boos” wordt vervangen.  We moeten naar Nederlandse programma’s als “Beatrix, Oranje onder vuur” kijken om Willeke van Amelrooij, alias koningin Beatrix, “kwaad” te horen zeggen.  In april van verleden jaar meldde ik hier nog dat het Belgische hof een communiqué uitstuurde waarin stond dat de koning “kwaad” was, wat prompt op het VRT TV nieuws (of gezuiverd gezegd: het VRT TV journaal) als “de koning is boos” gecorrigeerd werd….  We moeten in Nederland gaan inkopen, om er Nederlanders “kapot” te horen gebruiken, terwijl men generaties nederlandstalige Belgen verteld heeft dat “kapot” “dialect” zou zijn en vervangen moet worden door “stuk.”  We moeten Nederlandse poëzieblogs lezen om er het woord “boekerij” in alle pracht te zien staan, terwijl men in het Vlaamse gewest dat woord heeft afgeleerd.  En zo zouden we nog bladzijden lang kunnen verdergaan.

Zeer vele correcte en acceptabele Zuidnederlandse woorden zijn in België ondertussen weggezuiverd (lees: afgeleerd) – ganse boeken vol – onder het strenge taalzuiveringsregime van na de oorlog.  Het VRT taalprogramma “Man over woord” van Canvas (gepresenteerd door Pieter Embrechts) stelt die taalzuiveringsfase – de A. B. N. campagne – voor als voorbije geschiedenis, iets dat achter ons ligt.  Ook daarover heb ik mijn bedenkingen.  Nee, ik geloof niet dat die taalzuivering, het wegzuiveren en afleren van het Zuid Nederlands, verleden tijd is. In hogervermeld Knack artikel leest u uitgebreid wat er ondermeer nog schort aan het officiële Vlaamse taalbeleid rond het Zuid Nederlands zoals dat al generaties in België gevoerd wordt, al dan niet in naam van de Taalunie. Maar ik blijf hopen dat er hogerop verder “gewerkt wordt” aan het ongedaan maken van de “stiefmoederlijke” behandeling van het Zuid Nederlands.

Tot slot: waarom is o.i. een erkenning van het Zuid Nederlands als  gelijkwaardige variant van ons gemeenschappelijk Nederlands wenselijk? Omdat zonder die erkenning het Zuid Nederlands onder de druk van taalzuivering verder meer en meer zal verdwijnen.   Taalzuivering is een vorm van taalplanning die van bovenaf gebeurt en dus niet hetzelfde als gewone taalevolutie.   Ik blijf het spijtig vinden dat er in België nog steeds aan taalzuivering gedaan wordt en dat ons gemeenschappelijk woordenboek, de Dikke van Dale, Zuidnederlandse woorden als “kleedje” (ipv jurk) nog steeds niet als standaardtaal erkent.  En ik vraag mij af of die taalzuivering, eigenlijk een relict uit de 19de eeuw, nog wel echt op zijn plaats is in de 21ste eeuw.

De Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde

Vandaag een merkwaardige opinie in de Standaard.  Er staat te lezen: “De Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde viert dit weekeinde haar 125ste verjaardag. Bij die gelegenheid breekt ze een lans voor goed taalgebruik.”

Maar, wie de naam “Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde” googelt, merkt al vlug dat er zo geen academie met die officiële naam blijkt te bestaan.   Na enig googelen besef je dat dit opiniestuk uitgaat van de “Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde” (officiële afkorting: KANTL), die dit weekeinde in Gent haar 125ste verjaardag viert.

Dat is wel zéér merkwaardig: de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde schrijft een opiniestuk waarin ze pleit voor één Nederlandse standaardtaal, maar presenteert zich in een gezaghebbende krant als “Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde.” Tenzij de verkeerde naam van de academie het gevolg is van een journalistieke fout, gaat het hier om een merkwaardige naamsverandering. Wat is daar de bedoeling van, zo zou men zich kunnen afvragen?

Ook de inhoud van het opiniestuk, genaamd “Standaardtaal blijft de norm,” heeft heel wat punten die voor discussie en kritiek vatbaar zijn.

Zo schrijft de academie het volgende over de Nederlandse standaardtaal:

Toch is het de overtuiging van de Academie dat anno 2011 in Vlaanderen één variëteit van het Nederlands steun kan gebruiken: die van de standaardtaal.

Die standaardtaal kan niet altijd meer rekenen op de steun en de zorg van de spraakmakende groepen die de verantwoordelijkheid hebben haar in de openbare ruimte uit te dragen.

Op het einde van de negentiende eeuw koos de Vlaamse beweging voor de standaardtaal zoals die in Nederland werd gesproken en geschreven. Ze had weinig andere keuze dan juist deze variëteit tegenover het dominante Frans naar voren te schuiven en te handhaven.

Ook deze blog ijvert voor de standaardtaal, maar erkent dat er variaties zijn in deze standaardtaal zoals die gebruikt wordt in Nederland en België. Daar is niets mis mee en deze situatie is geheel vergelijkbaar met het Engels of het Duits, om maar twee voorbeelden te noemen: de Amerikaanse en Britse standaardvarianten van het Engels verschillen vrij grondig van elkaar, ook het Duits uit Duitsland en Oostenrijk kennen zeer veel variatie. En toch wordt noch van Engelsen noch van Oostenrijkers verlangt dat ze de variant uit het andere land zo goed als volledig overnemen.

Bovenstaande weergave van de geschiedenis van de Nederlandse taal in de Zuidelijke Nederlanden gaat dan ook wel erg kort door de bocht, want de academie veronderstelt dat het Nederlands uit Nederland als enige standaardtaal zo goed als integraal dient te worden overgenomen in België.  Het is vreemd dat de academie niet van het Zuid Nederlands en het Noord Nederlands gehoord schijnt te hebben -de twee regionale varianten van de Nederlandse standaardtaal – en er in ieder geval in haar opiniestuk in de Standaard geen gewag van maakt.

Dat is eigenlijk niet verwonderlijk: de academie staat voor de visie dat er maar één standaardtaal is en dat die eigenlijk uit Nederland komt, zo kunnen we uit het opiniestuk besluiten. Verder verwijst de academie in haar Standaard opiniestuk evenmin naar de Taalunie van 1980 -het taalakkoord tussen Nederland en Vlaanderen-  dat cruciaal is in het promoten van de idee dat er maar één Nederlandse standaardtaal is (met een heel klein beetje variatie voor België genaamd Belgisch Nederlands). Deze blog ondersteunt het belangrijke werk dat de Taalunie doet, bv. om de positie van het Nederlands als wereldtaal te bevorderen, maar heeft niettemin problemen met “die éne Nederlandse standaardtaal,” een visie die ondertussen dominant is geworden bij beleidsvoerders, taalzuiveraars en woordenboek makers.   Voorstanders van deze visie vinden bv. dat “kleed” geen AN is, omdat er in Nederland “jurk” gezegd wordt. Ook al zeggen miljoenen nederlandstalige Belgen van Oostende en Brussel  tot in Hasselt “kleed,” het wordt door hen als “géén standaardtaal” gebrandmerkt omdat het woord zo niet door de spraakmakende gemeente van Nederland gebezigd wordt.  Recent wordt in sommige taalkundige middens toegegeven dat zo’n standpunt “hollandocentrisch” en achterhaald is en men kan zich afvragen waarom het opiniestuk in de Standaard daar geen blijk van geeft.

Het netto resultaat van deze visie is dat het Zuid Nederlands, het bovengewestelijke Nederlands dat in België gebruikt wordt en dat géén dialect is, langzaam maar zeker verdwijnt. Wie gezaghebbende kranten erop naslaat, ziet dat ze  “jurk” drukken waardoor het Zuid-Nederlandse “kleed” uit de geschreven en gedrukte éne standaardtaal gehouden wordt. En zo zijn er legio voorbeelden, gedocumenteerd op deze blog.

Deze blog ijvert voor de standaardtaal maar stelt dat er twee varianten van die Nederlandse standaardtaal zijn: de Noord-Nederlandse en de Zuid-Nederlandse. Deze blog ijvert voor de erkenning van de gelijkheid van en verschillen tussen het Zuid- en Noord Nederlands, precies zoals Amerikanen en Engelsen twee verschillende Engelsen bezigen die evenwaardig en toch verschillend zijn.  Concreet uitgedrukt betekent dat dan dat “kleed” en “jurk” gewoon twee standaardtalige synoniemen zijn die naast elkaar mogen bestaan. Deze blog heeft daarmee geen enkele nationalistische bedoeling, maar ijvert voor de gelijke erkenning van Noord en Zuid Nederlands op taalkundige gronden en omdat een “hegemonisch” taalmodel in de 19de en niet meer in de 21ste eeuw thuishoort.

Spijtig genoeg is het standpunt dat de academie vandaag in de Standaard zet  het bekende  en o.i. achterhaalde “er is slechts één Nederlandse standaardtaal,” met name, die uit Nederland (in taalkundige terminologie het Noord Nederlands).

Rest de vraag waarom de academie zich in de Standaard “Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde” noemt i.p.v. haar eigen officiële naam te voeren:  “Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde.” Als de academie zo’n voorstander is van die éne Nederlandse standaardtaal, waarom dan de verwijzing naar het Nederlands in haar eigen naam schrappen in een prominent artikel in De Standaard?  En waarom “koninklijk” laten vallen? Is de academie van plan haar naam te wijzigen of gaat hem om een journalistieke fout die dient te worden rechtgezet?

Een uiterst markant optreden van deze academie op haar 125ste verjaardag.

De officiële website van deze academie vindt u hier: http://www.kantl.be/index.php?pag=48&item=451

http://www.kantl.be/index.php?pag=48&item=452

Het opiniestuk van de academie in de Standaard vindt u hier: http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=0A3G4H56

Zijn “ge” en “gij” werkelijk dialect en Verkavelingsvlaams?

Voor u verder leest:

als u op deze pagina beland bent omdat u meer wil weten over het gebruik van u/gij/jij in België en Nederland, ga dan eerst naar de volgende pagina, voor u hieronder verderleest: https://belned.wordpress.com/2011/07/07/het-gebruik-van-u-gij-ge-jij-en-je-en-tutoyeren-in-vlaanderen-nog-een-hoofdstuk-over-het-belgisch-nederlands/

*********************

Eerder werd op deze blog al gemeld dat er in België soms merkwaardige taalkundige uitspraken gedaan worden over wat al dan niet dialect is. Het negatieve woord “dialect” wordt in België graag gebruikt om nederlandstalige Belgen aan te sporen een Zuid-Nederlands woord te laten varen en over te schakelen op een Noord-Nederlandse variant. Zo wordt gezegd dat het bovengewestelijke “kleed” (dat ooit standaardwoord was) “dialect” zou zijn en dat je om AN te spreken eigenlijk het Noord-Nederlandse “jurk” dient te gebruiken. Opmerking: als nederlandstalige Belgen van in Oostende, Brugge, Gent, Antwerpen, Brussel tot in Hasselt allemaal “kleed” zeggen, dan is duidelijk dat kleed géén dialect is, maar gewoon bovengewestelijk Zuid-Nederlands (juist zoals heel wat Britse woorden die afwijken van het Amerikaans Engels géén dialect en géén “Verkavelingsengels” zijn). Maar toch werkt het, want als je lang genoeg zegt dat woorden als “schoon” of “plezant” dialect of “slechts spreektaal” zijn, gaan mensen die AN (ABN) willen spreken ze automatisch vermijden. Ook in hun informele omgangstaal met vrienden en familie.

Zo worden geleidelijk heel wat Belgisch-Nederlandse woorden afgeleerd. Dat wegzuiveren van Zuid Nederlands ten voordele van Noord Nederlands gebeurt vanuit de zichtwijze dat het Nederlands in België gestandaardiseerd dient te worden, t.t.z. min of meer identiek dient te worden aan het Nederlands in Nederland. Dit noemt men in de taalkunde taalzuivering (in dienst van de standaardisering of standaardisatie van het Nederlands): het wegdrukken van zogenaamd onacceptabele woordenschat. En dat lukt ook ten dele: Noord-Nederlands spreektaalwoord “leuk” mag wel, het Zuid-Nederlands spreektaalwoord “plezant” daarentegen mag niet (in het AN). Resultaat: “plezant” wordt weggedrukt ten voordele van het woordje “leuk” en komt minder en minder voor.

Het wegzuiveren van Zuid-Nederlandse taalgebruiken gebeurt door het negatief brandmerken van die zegswijzen. Vooral het negatief gekleurde “dialect” dient als markeerder om aan te tonen dat je een bepaald woord of een bepaalde zegswijze maar beter niet gebruikt als je “beschaafd” wil zijn en “beschaafd” wil spreken. Zo kwamen we bij het googelen terecht op een o.i. merkwaardige taalkundige uitspraak van de heer Ruud Hendrickx, Vlaams hoofdredacteur van van Dale en VRT taaladviseur. Hendrickx verscheen in 2007 in de pers omdat hij kritiek had op de nieuwe slogan van de Lijn (de Vlaamse vervoersmaatschappij), die luidde “Ge zijt nen engel” (betekenis: je gedraagt je goed). Hendrickx vond het niet kunnen dat de Lijn geen AN gebruikte en stelde dit publiek aan de kaak. Niet alleen kan men zich vragen stellen bij zo’n interventie: waarom zou de Lijn “Ge zijt nen engel” niet mogen gebruiken? Het is een eerder pittige Zuid-Nederlandse uitspraak die in de spreektaal of omgangstaal door heel veel mensen gebezigd wordt. Waarom niet wat “couleur locale”, wat is daar mis mee en is het wel de taak van een taaladviseur het gebruik van de spreektaal zo aan banden te leggen?

Dat zijn legitieme vragen. Het gevolg was een uiteenzetting tussen Ruud Hendrickx en een blogger Sereniteit die een open brief aan Hendrickx schreef: de blogger stelt dat “gij/ge zijt” gewoon Zuid-Nederlandse spreektaal is en dat er dus niks mis mee is dat de Lijn die slogan gebruikt. Hendrickx riposteert daarop met de uitspraak dat “gij zijt” een “Brabants-Antwerpse dialectvorm” zou zijn en dus zeker niet universeel in Vlaanderen. Maar hierbij moeten we kritiek aanteken want dit is een hoogst merkwaardige uitspraak: ”Gij zijt” een “Brabants-Antwerpse dialectvorm” zoals hier beweerd wordt? Geenszins. “Gij zijt” is géén dialectvorm. “Ge/gij zijt” is gewoon de oudere vorm Nederlands die ook in gans Nederland gebruikt werd. Lezen we even de brieven van Vincent van Gogh na. Die schrijft in 1877 aan zijn broer Theo:

” Ik ben blij voor U dat gij zoo spoedig op reis zijt gegaan, dat is een goede afwisseling.”

Anders gezegd: het gebruik van “gij/ge zijt” in het Zuid Nederlands is géén dialect, maar in de Zuid-Nederlandse spreektaal is “gij zijt” een relict of overblijfsel van een oudere standaardtaal, die universeel en overal ingeburgerd was, ook in Nederland, zoals de brieven van Vincent van Gogh en tal van andere Noord-Nederlandse teksten aantonen. Maar in het kader van de standaardisatie van het Nederlands is het gemakkelijker het negatief geladen woord “dialectvorm” te gebruiken in de strijd tegen zgn. ongewenste vormen van het Zuid Nederlands.

Waarom dit publiek optreden van een taaladviseur tegen een slogan van de nationale vervoersmaatschappij de Lijn (Ge zijt nen engel) ? Waarom belerend (repressief) optreden tegen een onschuldige Zuid-Nederlandse slogan als “Ge zijt nen engel”? Het is o.i. een voorbeeld van wat we op deze blog “taalcensuur” noemen en heeft veel weg van een poging om de Zuid-Nederlandse spreektaal te bannen uit de publieke ruimte. Héél letterlijk dan, want de slogan prijkte via posters op bushokjes en in trams. De bedoeling is namelijk dat Vlamingen, juist zoals Nederlanders, in hun spreektaal je zeggen i.p.v. vast te houden aan ge en gij. Men wil van dat gij en ge af of het de Belgen afleren. Ook termen als ”Verkavelingsvlaams” en “tussentaal” hebben een sterk negatieve bijklank waarmee de gebruikers van “ge” gebrandmerkt worden. Men zou “ge” ook Zuid-Nederlandse spreektaal kunnen noemen, i.p.v. verkavelingsvlaams of tussentaal. Maar verkavelingsvlaams is een uiterst negatieve term en is dus handiger in de pogingen om Zuid-Nederlandse spreektaal af te leren.

Voetnoot:

We vragen ons af of spreektaal in Vlaamse feuilletons van de VRT vooral gedoogd wordt vanwege de kijkcijfers? En zelfs in de laatste reeksen afleveringen van FC De Kampioenen zijn er talrijke taalzuiverende optredens, zoals de vervanging van “schoon” door “mooi”. Bieke zegt op het einde van de serie niet alleen dikwijls “mooi” maar ook “leuk” wat opvalt aangezien het lijflied van F.C. de Kampioenen “kampioen zijn is plezant” luidt. Ook andere typische Zuid-Nederlandse spreektaalwoorden worden in de laatse afleveringen van F C de Kampioenen weggezuiverd, zoals “bomma” en “bompa” door “opa” en “mammie.” Dat laatste woord gebruikt werkelijk geen kat. Maar alles beter dan de spreektaal woordenschat gebruiken die men wil afleren. Vergelijk dit met André Rieu (Nederlands Limburger) die voor het oog van miljoenen kijkers uit Duitsland, Nederland en België een Duitse presentatrice wijsmaakte dat de Nederlandse vertaling van het Duitse woord “Opa” “bompa” is. Als we een aantal opiniemakers mogen geloven zou André Rieu “Verkavelingsvlaams” spreken… Om maar even de absurditeit van sommige taalkundige beweringen in de verf te zetten. Rieu spreekt natuurlijk géén verkavlingsvlaams, maar Zuid Nederlands, want Zuid Nederlands strekt zich ook uit tot Nederlands Limburg, Noord Brabant en Zeeuws Vlaanderen (vandaar dat André Rieu ook wel eens voor een Vlaming wordt genomen). Maar let u eens op hoe weinig de term “Zuid Nederlands” nog gebruikt wordt. In plaats daarvan vinden we in kranten als de Standaard en in uitlatingen van prominente Vlaamse taalkundigen en opiniemakers veelvuldig negatieve verwijzingen naar het “Verkavelingsvlaams”. Bedoeling: via belerende en negatieve opmerkingen het taalgebruik van nederlandstalige Belgen ingrijpend te veranderen.

Noot: de discussie over ge zijt is te lezen op http://sereniteit.wordpress.com/2007/10/30/open-brief-aan-ruud-hendrickx-ivm-zijn-commentaar-op-actie-ge-zijt-nen-engel/

Het Vlaamse kookboek van Jeroen Meus, gerecenseerd door Onno Kleyn van de Volkskrant

Opschudding in de Nederlands-Belgische taalwereld: Onno Kleyn, de recensent van de Volkskrant, vraagt zich af of het kookboek van VRT kok Jeroen Meus wel geschikt is voor Nederlanders:

“Een goed boek, een goed, degelijk, lekker en verstandig boek, dat is Jeroen Meus’ Dagelijkse Kost. Maar jongens, moest het nu zomaar, hup, de Nederlandse markt op gestuurd worden? In de Originele Versie? Met busseltjes peterselie, platte kaas, koriandergraan, pladijzen, zwarte pens, graanmosterd, toastbrood en grijze garnalen?”

http://www.onnokleyn.nl/smaakvertelling/662-boekbespreking-jeroen-meus-dagelijkse-kost.html

In de Standaard verscheen een reactie van Peter Jacobs:

Kleyn geeft de op snel geldgewin beluste uitgever Van Halewyck ervan langs. Hij heeft het boek ‘gewoon maar’ in Nederland verspreid. Zonder opdruk met de waarschuwing dat het in het Vlaams gesteld is. Want pladijs, amandelpoeder, grijze garnalen en graanmosterd, dat kennen ze in Nederland niet. Dat staat niet in het woordenboek – hun woordenboek. En dat hebben ze niet bij de Albert Heijn. Verder zeurt Kleyn nog wat over de eeuwige verwarring tussen gamba’s en scampi. Ach ach ach, het zal allemaal wel terecht zijn. Ik kan geloven dat niet alle ingrediënten zomaar overal in dezelfde verpakking en onder dezelfde benaming verkrijgbaar zijn. Natuurlijk zijn sommige van Meus’ keukentermen algemeen Belgisch Nederlands, maar dat ze zo exotisch zouden klinken dat ze voor onze taalgenoten moeten vertaald worden, getuigt van arrogante onwil, van een cultuurkloof die zelfs niet meer aan tafel te overbruggen valt.

En Peter Jacobs merkt op dat nederlandstalige Belgen omgekeerd wel de Noord-Nederlandse vertalingen over zich laten komen. Vlamingen kunnen niet anders dan Noord-Nederlandse vertalingen kopen, omdat er nu eenmaal geen andere vertalingen op de markt zijn.

(…)

Wij zijn brave mensen dat wij nooit die talrijke Nederlandse uitgevers van kookboeken aanklagen die in de Vlaamse handel boeken durven te leveren waarin ze bijvoorbeeld grapefruit in plaats van het zoveel mooiere pompelmoes gebruiken. Wij, dat zijn die mensen die ‘hun’ vertalingen van Jamie Oliver, Nigella Lawson en René Redzepi moeten kopen. Die met wat goede wil begrijpen wat amandelfliebertjes zijn. Die weten dat prinsessenbonen ook sperziebonen genoemd worden. Die zich wel iets kunnen voorstellen bij een handappel.

Dat moest me even van het hart. Nu schuif ik het magazine van de Volkskrantterzijde en drink ik met veel goesting mijn pompelmoessap verder op. Schol! En daarmee bedoel ik niet: Pladijs!

http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=DMF20110704_029

Peter Jacobs behoort inderdaad tot het slag “brave mensen”, want anders had hij geschreven dat pompelmoes een zoveel schoner woord dan grapefruit is. Om maar even op te merken dat nederlandstalige Belgen al zeer veel water in hun spreekwoordelijke wijn gedaan hebben en al vele Zuid-Nederlandse woorden, zoals het alom gebruikte “schoon,” hebben laten varen voor Noord-Nederlandse woorden zoals “mooi.” Of “zagen” voor het Noord-Nederlandse “zeuren.”

Peter Jacobs klaagt aan wat algemeen geweten is maar waarover zelden of nooit gesproken wordt: het Nederlands in Nederland en Vlaanderen is bij voorkeur Noord Nederlands.  Het Zuid Nederlands, of Belgisch Nederlands, wordt aan de kant geschoven, weggezuiverd, en als er dan toch eens een boek in het Zuid Nederlands verschijnt, valt het “negatief” op vanwege het taalgebruik.

Dat Onno Kleyns recensie “arrogant” of “neerbuigend” zou zijn, klopt evenwel niet. We hebben hier eerder te maken met een historisch gegroeide “taalimperialistische” situatie: die is het resultaat van de beslissing om het Noord Nederlands de norm voor het Nederlands in Nederland en België te maken. Vanzelfsprekend is die beslissing niet, zoals landen als Engeland en Amerika aantonen, want daar bestaan twee vormen van Engels die in woordenschat en zelfs in spelling sterk van elkaar verschillen.  Het is ook aan te nemen dat Nederlands recensent Onno Kleyn uit de lucht komt vallen, na het lezen van deze reacties uit België. Het is dan ook mogelijk dat hij, zoals andere Nederlanders, niet op de hoogte is van de discussies omtrent het Noord- en Zuid Nederlands die nederlandstalige Belgen bezighouden (zie over deze verschillen http://knack.rnews.be/nl/actualiteit/opinie/vrije-tribunes/red-het-zuid-nederlands-bea-hanssen/opinie-1194981043695.htm)

Deze blog Red het Belgisch Nederlands ijvert voor de gelijkwaardige erkenning van het Zuid Nederlands, en waarom niet? Waarom niet erkennen en toegeven dat er twee vormen van Nederlands bestaan, de Noord en de Zuid Nederlandse, naar analogie met het  Brits en het Amerikaans Engels. Nog niet zo lang geleden werd veel van wat Zuid Nederlands is afgeschreven als “dialect,” “fout,” niet “netjes verzorgd,” enz., en gold wat boven de Moerdijk geschreven wordt als norm. Daarin zou een kentering dienen te komen: is het in de 21ste eeuw nog gepast om dergelijke 19de eeuwse modellen op het Zuid Nederlands toe te passen?

Uitgeverij van Halewyck reageert als volgt op Onno Kleyns boekbespreking, meldt het Nieuwsblad

Uitgeverij Van Halewyck legt de bezwaren van Kleyn naast zich neer. In een reactie in Het Laatste Nieuws klinkt het maandag dat er geen vertaling komt. ‘Net zoals Jeroen Meus horen zijn kookboeken authentiek Vlaams te blijven’.

 

 

Nederlanders en Vlamingen over de Nederlandse en Vlaamse taal in “de 17 provinciën” van de VRT (Klara) en Radio 4 (Hilversum)

Nederlanders houden in het algemeen van het Belgisch Nederlands of Zuid Nederlands, wat zij “het Vlaams” plegen te noemen. Dat is hier op deze blog al enkele keren betoogd en dat was de slot conclusie die getrokken kon worden uit een 10 uur lang durende debatdag in Amsterdam, (“de 17 Provinciën,” georganiseerd door Klara, Radio 4, Vlaams cultuurhuis de Brakke Grond, en De Buren).

Ik moest wel een deel van de 10 uur missen, maar wil toch een verslag geven over het groot deel van de dag dat ik wel kon beluisteren. En wat viel op tijdens deze debatdag over “wat ons Vlamingen en Nederlanders verbindt en wat ons scheidt”? Elke controverse en negativiteit over “de Vlaamse taal” werd door de deelnemende sprekers vermeden. Lag het eraan dat het debat in Amsterdam plaatsvond of lag het aan de geselecteerde sprekers? In ieder geval ontbrak de harde, negatieve taal over “koetervlaams” en Verkavelingsvlaams” waarmee we hier in gezaghebbende Vlaamse media zo dikwijls om de oren geklopt worden. Wat een verademing!  Meer nog, sommige van de Nederlandse deelnemers bekenden open en bloot hun liefde voor “het Vlaams.”

Zo stelde Marc Reugebrink, een Vlaams auteur van Nederlandse afkomst die Belgisch staatsburger is, dat hij Vlaams spreekt; de NOS correspondent in Brussel, Joris van Poppel, had het erover dat hij Vlaamse politici in het Vlaams aansprak (maar dat hij dat Vlaams niet kon spreken op de NOS); en de Nederlandse politicus Frans Timmermans, ook Nederlands Limburger, sprak vloeiend “Vlaams,” zei hij, omdat hij als kind naar een Vlaamse lagere school was geweest (lagere school heet in Nederland basisschool).  Dat alles is opmerkelijk omdat er nog steeds enkele Vlaamse taalkundigen zijn, die het bestaan van het “Vlaams,” laat staan het Zuid Nederlands, als een bona fide variant van het Nederlands in vraag trekken. En die datzelfde Vlaams, zo geliefd bij deze Nederlanders, graag negatief reduceren tot “Verkavelingsvlaams.”  Hoe kan dat nu  dat “het Vlaams” als geaccepteerde taalvariant niet bestaat, terwijl er toch heel veel Nederlanders zijn die ervan houden?

Het meest uitgesproken was de “ode aan het Vlaams” van de Nederlandse comedienne Sanne Wallis de Vries: een Vlaamse man zegt poëtisch “ik zie u graag” wat heel wat schoner klinkt dan het Nederlandse “ik wil je aan mijn spies rijgen,” grapte ze. Ze bezong het zachte Vlaams en stelde dat als ze Vlaams hoorde, ze ook bij de spreker ervan wilde blijven. Enfin, haar stukje was een echte “tour-de-force-” en hopelijk binnenkort te bekijken online.

Daarnaast ging het debat ook over “valse vrienden,” woorden die in het Noord en Zuid Nederlands gelijk zijn maar een andere betekenis hebben. Zo had Ivo van Hove het over “op de middag” wat in Vlaanderen om 12 uur is, in Nederland ’s namiddags.  Marc Reugebrink is met een Vlaamse getrouwd, en gebruikt veel Vlaamse woorden zoals “goesting,” en hij zegt ook al “schoon” i.p.v. “mooi.” Verder had hij het erover hoe zijn vrouw hem vroeg zijn “vest” of “mantel” te halen (voor het Noord-Nederlandse “jas”) en het Noord Nederlandse “colbert” was dan weer “gilet” in het Vlaams. We zouden hier niet zoveel aandacht aan besteden, ware het niet dat ettelijke van deze woorden door Vlaamse taalkundigen gebrandmerkt werden als zijnde géén AN en dus niet wenselijk in het éne Nederlands waartoe zij het Noord en Zuid Nederlands willen reduceren (ttz een Nederlands van boven de Moerdijk met een klein beetje Belgische variatie) . Ivo van Hove, de Vlaamse regisseur die al 11 jaar in Nederland woont, had het er dan weer over dat hij het Nederlandse “leuk” zeer veel gebruikte en de Nederlandse presentatrice, Margriet Vroomans, beaamde dat “leuk” een zeer Hollands woord is.Er was ook een wat minder positieve noot: zo vond Kristien Hemmerechts dat Nederlanders wel eens de neiging hebben om over “het grappig taaltje” van de Vlamingen te spreken alsof het “Afrikaans” en geen echt Nederlands was.

Vlaams hoofdredacteur van het NRC, Peter Vandermeersch, merkte op “dat we verschillende talen” spreken. Ook deze blog stelt al enige tijd dat Nederlanders en Vlamingen verschillende taalvarianten spreken en dat het er nu maar eens gedaan mee moet zijn het steeds over “dat éne AN,” dat éne Nederlands te hebben (een legaat nog van de Taalunie uit 1980; lijkt het wel). Laten we mekaars taalvarianten accepteren zonder, zoals in het verleden, te proberen het Zuid Nederlands te marginaliseren. De goodwill is er bij alle partijen die vandaag in Amsterdam aan het woord waren. Het is nu aan de leidinggevende Vlaamse taalkundigen die indirect een achterhaald taalzuiveringsprogramma nastreven, om hun beoordelingen over het Zuid Nederlands bij te schaven en te laten rijmen met de realiteit anno 2011. Laat de 19de eeuwse opvattingen over die éne juiste (Noord) Nederlandse taal varen en ook de negatieve beeldvorming rond het Zuid Nederlands. Zolang de negatieve labels in woordenboeken, taalboeken, en taalzuiverende stijlboeken niet verdwijnen, en het Nederlandse taalbeleid in België niet wordt bijgestuurd, blijft die achterhaalde idee van dat “te vermijden” Zuid Nederlands een taai leven verderleiden.

Zangeres Natalia op bezoek bij Villa Vanthilt

Deze zaterdag nog was zangeres Natalia “incognito” op stap met haar bruine New Foundlander in de Antwerpse Hoogstraat, gisterenavond verscheen ze met diezelfde hond op Villa Vanthilt in Dendermonde, gepresenteerd door Marcel Vanthilt.  Natalia was de vrouwelijke ster rond wie de aflevering draaide. Ze had ook gasten uitgenodigd zoals Pieter Loridon en Gabriel Rios, met wie ze een tijd terug het duet Hallelujah zong.

Ondanks de vele “leuks” die door de ether vlogen, hield Natalia goed stand in het Zuid Nederlands, gebruikte ze woorden als “plezant,” “schoon” of “bangelijk” (n.a.v. haar bangeljke vlucht in een stuntvliegtuig)en had ze het over haar kleedjes. Zoals de doorsnee vrouw in België draagt ook Natalia kleedjes, en geen “jurkjes.”

De Zuid-Nederlandse woordpret werd evenwel een heel klein beetje doorkruist door Showbizz Bart van VTM, die het bijna heel de tijd over de “leuke” “jurkjes” van Natalia, Lady Gaga en Madonna had in plaats van, zoals Natalia, gewoon kleedje te zeggen.  Is het omdat VTM door VRT en verwante opiniemakers de schuld heeft gekregen van de zgn. “verloedering” van het Nederlands (“De schuld van VTM”) dat Showbizz Bart “jurkje” zegt? We hebben het hier op onze blog al meermaals gezegd, maar doen het graag nog eens: “kleedje” is een correct Standaardnederlands woord volgens Prisma Handwoordenboek, en dus géén dialect en ook géén “verkavelingsvlaams” of “tussentaal.”  En verder: waarom hebben de meeste  presentators bij zowel VRT als VTM er zoveel moeite mee om het doodgewone spreektaalwoord “plezant” over hun lippen te brengen? Het lijkt wel of er een taboe ligt op dat doodnormale Zuid-Nederlandse woord zowel bij VRT als bij VTM.  Graag hadden we aan antwoord gekregen op de vraag: waarom eigenlijk, want plezant is een bovengewestelijk Zuid-Nederlands woord en géén dialect.  Geestig (West en Oost Vlaanderen) en plezant, je hoort die woorden zo goed als niet meer op VRT en VTM.

Bedankt alvast aan Natalia voor de promotie van Zuid-Nederlandse (Belgisch-Nederlandse) woorden op TV.

Nederbelg René de Bok noemt Vlaamse taal bloemrijker

Er is op deze blog “Red het Zuid Nederlands” al meermaals bericht over de taalzuiverende aspecten van het taalbeleid in België, waarbij Vlaamse taalkundigen en taaladviseurs zich naar Nederland richten om gangbare, bovengewestelijke Zuid-Nederlandse woorden weg te zuiveren. Als ging het om onkruid. Om dan nog te zwijgen over de hetze die al jaren tegen het Verkavelingsvlaams, de zgn. tussentaal en de dialecten gevoerd wordt/werd in naam van een sterk Noord-Nederlands gekleurd AN.  Noord-Nederlands spreektaalwoord “leuk” mag wel, Zuid-Nederlands spreektaalwoord “plezant” mag niet (in het AN).

Het is dan ook een verademing in de Standaard eens een positief bericht te lezen over het Zuid Nederlands, en wel van een Nederlander die al jaren in België woont. In tegenstelling tot de uitspraken van een bekende Nederbelg die graag over het zogenaamde “koetervlaams” sakkert, schrijft René de Bok bijna uitsluitend positief over het Zuid Nederlands. Aanleiding is de serie “Thuis” die hem hielp inburgeren in Vlaanderen:

We citeren René de Bok uitvoerig:

“Er zijn naar mijn idee geen culturen die heviger met elkaar botsen dan de Vlaamse en Nederlandse. Zelfs de taal die serieuze verwantschap lijkt te vertonen, is een permanente bron van misverstanden. Een klein voorbeeld ter illustratie: wanneer Vlamingen en Nederlanders in een vergadering bijeen zijn en de voorzitter op zeker moment de aanwezigen laat weten: ‘wij gaan door’, dan vertrekken de Vlamingen onmiddellijk terwijl de Nederlanders er nog eens goed voor gaan zitten in de veronderstelling dat de vergadering wordt voortgezet. Toen ik bijna twintig jaar geleden met een koffer de sprong in het duister waagde en in Vlaanderen ging wonen, was de Vlaamse volksziel terra incognita voor mij. In die dagen ondervond ik grote steun van de soapserie Thuis. Als inleiding ‘Vlaams voor beginners’ maar ook als gids in het labyrint van het Vlaamse karakter. Zo hoorde ik in de omgangstaal de term chichi madam. Meer dan een vaag idee wat dat voor een madam was, had ik niet. Totdat ik de Thuis-actrice Leah Thys aan het werk zag en hoorde. Zij toonde mij wat een chichi madam was, een quasi-deftige, verkrampte burgertrut met valse morele pretenties. Een prachtig type dat zij tot de dag van vandaag onnavolgbaar gestalte geeft.”

de Bok besluit zijn artikel met een ode aan de Vlaamse taal, die hij bloemrijker noemt dan de Noord Nederlandse variant:

“Nederlandse soaps zijn als de huizen waarin Nederlanders zich voor de werkelijkheid verschuilen. Ze staan netjes in een rij; mensen horen thuis in een overzichtelijk rijtje. Braaf in hun eigen vakje. Met een vaste kamerplant voor het raam. Het leven is voorspelbaar geregeld, keurig, onopvallend. Het zijn roestvrije clichés, maar ze bevatten een solide kern van waarheid. Ik heb ontdekt dat de Vlaming zich minder eenvoudig in vakjes en hokjes laat vangen.

Vlamingen wonen niet in aangeharkte plantenbakken. Hun huizen zijn ook bloemrijker. Zoals hun taal. De Vlaming heeft een anarchistische stijl van leven. Hij is een karakter uit Thuis, een soapserie die niet is weg te bezuinigen uit de Vlaamse cultuur. Onstuitbaar op weg naar morgen. Minstens een kwarteeuw.”

Het Zuid Nederlands  heeft weelderig tierende beeldspraak, is bloemrijker dan de Noord Nederlandse variant, als we deze Nederbelg mogen geloven.

Maar hoe komt het dan dat zovele van onze Vlaamse taalkundigen en taaladviseurs geen begrip hebben voor de Belgisch-Nederlandse variant en vele Zuid-Nederlandse woorden en uitdrukkingen meedogenloos tot onkruid hebben gedegradeerd? Bloembakken vol met taalonkruid dat moet worden weggewied in naam van het ene juiste AN dat traditioneel hoofdzakelijk Noord Nederlands is (met wat uitzonderingen, voor de couleur locale)?

Een lijst van die tot onkruid gedegradeerde woorden vindt u op deze link: https://belned.wordpress.com/belgisch-nederlands-voorbeelden/

http://destandaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=6M3ANBK3

Benidorm Bastards wint prijzen in Hamburg, Bron Belga. Bij de neus genomen!

Vandaag prijkte in vele Belgische  kranten een artikel over het succesvolle programma Benidorm Bastards van 2BE.  Benidorm Bastards kaapte twee prijzen weg in Hamburg op het World Media Festival.

Het artikel is afkomstig van het persagentschap Belga en stelt dat in Benidorm Bastards senioren jongeren “in de maling nemen.” Maar is “in de maling nemen” een uitdrukking die gangbaar is in Vlaanderen? Nee, natuurlijk.  De uitdrukking oogt raar in een Belgische krant. Waarom een Noord-Nederlandse uitdrukking als “iemand in de maling nemen” in een Belgisch krantenartikel zetten, als zo goed als géén Belg of Vlaming die uitdrukking gebruikt? Wel gangbaar in België: het pittige “iemand bij de neus nemen” of “iemand voor de gek houden,” beiden AN.

Een tijd geleden merkte een Nederlands journalist op dat hij zo weg was van de prachtige Zuid-Nederlandse beeldspraak te horen in ons land, ook in de nieuwsmedia.  En een cultuurjournalist van de Standaard hield onlangs een pleidooi voor méér Belgisch Nederlands in een kwaliteitskrant als de Standaard (zie: https://belned.wordpress.com/2011/05/09/redactie-van-de-standaard-gespleten-over-belgisch-nederlands-n-a-v-kleed-en-jurk/)

Waarom dan niet de daad bij het woord voegen en zorgen dat er in onze kranten meer Zuid-Nederlandse standaard AN uitdrukkingen staan? Vooral een persagentschap als Belga kan een belangrijke rol spelen in het verspreiden van correct standaard Belgisch Nederlands, omdat heel wat artikelen van Belga door verscheidene Belgische kranten letterlijk worden overgenomen en herdrukt.

Redactie van de Standaard verdeeld over Belgisch Nederlands. N.a.v. kleed en jurk.

Enkele dagen geleden verscheen er een opmerkelijk pleidooi voor het Belgisch-Nederlandse woordje “kleed” (i.p.v. jurk) in de Standaard.  Een cultuurjournalist van de Standaard, Filip van Ongevalle, steunde indirect onze website: we hadden enkele dagen eerder een andere Standaard journalist, Tom Heremans, bekritiseerd toen die, n.a.v. “Kleedjesdag,” suggereerde dat het eigenlijk “Jurkjesdag” zou moeten zijn.  Want, zo stelde Heremans, in Nederland zegt men jurk, dus moeten we in België ook maar jurk zeggen.  Heremans dacht blijkbaar nog steeds dat “kleed” “Vlaams dialect” was, zoals taalzuiveraars vroeger plachten te zeggen.

In onze kritiek vroegen we ons af waarom journalist Heremans niet op de hoogte scheen te zijn van de discussie over Belgisch-Nederlands AN en van het taaladvies in Prisma Handwoordenboek dat het Zuid-Nederlandse “kleed” als correct AN synoniem voor het Noord-Nederlandse “jurk” aangeeft.  Prisma Handwoordenboek was het eerste woordenboek dat een nieuwe richting insloeg toen het in 2009 aankondigde tegen de vroegere stiefmoederlijke behandeling van het Zuid Nederlands in te gaan. De Dikke van Dale loopt in dat opzicht nog achter op de feiten, hoewel de redactie heeft aangekondigd dat het Van Dale wil “vervlaamsen” tegen dat de nieuwe editie op de markt is.  Waarom dan in de Standaard jurk zeggen als kleed juist is?  (https://belned.wordpress.com/2011/04/27/kleedjes-op-kleedjesdag/)

Groot was dan ook onze vreugde toen Standaard journalist Filip van Ongevalle deze zichtwijze steunde in een stukje getiteld “Baas over eigen taal.” In dat stukje gaf hij aan dat de redactie van de Standaard “in tweeën gespleten” was over het woordje “kleed”. Er waren twee kampen: de taalpuristen die het Noord-Nederlandse “jurk” verkiezen en de pragmatici die zich (zoals deze website) de vraag stellen: “Waarom is het Nederlands dat ze boven de Moerdijk spreken correcter dan de taal die we hier gebruiken?”

Maar, helaas, er schijnt sinds die notoire dag op de Standaard redactie, toen redacteurs aan het bekvechten sloegen over kleed vs. jurk, toch maar weinig veranderd te zijn. Want vandaag stond er weer een artikel over “avondjurken” van Lady Di  (“Twee jurken van Lady Di geveild”), waaruit blijkt dat het kamp van de “taalpuristen” bij de taalredactie het weer eens (nog steeds) gehaald heeft.

Opmerkelijk daarbij is ook dat uitgerekend vandaag taalcolumnist Ludo Permentier een stukje publiceerde over de uitdrukking “zijn plan trekken.” Daarin legt hij uit dat deze typisch Belgische uitdrukking tot de Belgisch-Nederlandse varieteit van het AN behoort en dat het geen gallicisme, dialect of “steenkolennederlands” is, zoals vroegere taalzuiveraars beweerden.  Goede intenties alom, dus.  Maar spijtig genoeg is de realiteit van wat er dagelijks  aan taal in onze krant de Standaard staat nog te dikwijls in tegenspraak met de goede intenties om het gebruik van aanvaardbaar of standaard Belgisch Nederlands te promoten.  En dus blijft de Standaard taalredactie verder werken met heel wat onnodige Noord-Nederlandse woordenschat (de oude Moerdijk regel indachtig) terwijl er prima en acceptabele Zuid-Nederlandse woorden voor die Noord-Nederlandse varianten bestaan: zoals kleed voor jurk, kwaad voor boos, dikwijls voor vaak, spijtig voor jammer, enz.

Een uitgebreider pleidooi voor het Belgisch Nederlands, Zuid Nederlands, leest u in deze Knack opinie: http://knack.rnews.be/nl/actualiteit/opinie/vrije-tribunes/red-het-zuid-nederlands-bea-hanssen/opinie-1194981043695.htm